Podsumowanie

Patrząc na wszystkie metody, przeglądając ich wyniki i porównując z zagrożeniami, każdy może się zastanowić, czy warto poddać się takiemu zabiegowi. Pytanie takie stawia sobie każdy, kto ma zamiar zdecydować się na korekcję wady refrakcji swojego wzroku. Nikt inny jednak nie może na takie pytanie odpowiedzieć jak tylko sam zainteresowany. Osoba podejmująca decyzję o poddaniu się zabiegowi musi być w pełni świadoma wszelkiego ryzyka z nim związanego.

Nie należy jednak straszyć, ponieważ faktem jest, że 80-96% (w zależności od badań) pacjentów poprawnie czyta tzw. litery 20/40 z tablicy testowej, co świadczy o wadzie w zakresie -1D, i nie używa okularów w codziennym życiu. Faktem jest również, że zdecydowana większość pacjentów jest zadowolonych ze skutków zabiegu. Wynik przykładowego testu stopnia zadowolenia pacjentów ze skutków zabiegu PRK przedstawia poniższa tabela (Summit, 1993-1994).

Należy jednak zwrócić uwagę na fakt, że przez ostatnie 5 lat zmieniła się technologia i wzrosła jakość wykonywanych zabiegów.
Przyjrzyjmy się bliżej samej definicji zadowolenia z operacji. Podkreślenia godny jest fakt bardzo wysokiej subiektywności takich opinii. Aby przybliżyć nieco ten problem przedstawię przykład:

• Pacjent A - przed zabiegiem wada jego była rzędu -2D z niewielkim astygmatyzmem regularnym. Wynik zabiegu, ocenianego przez lekarzy jako bardzo udany, pacjentowi nie przyniósł zadowolenia i spodziewanego efektu. Po zabiegu pacjent A miał bowiem oko miarowe (0D) z niewielkim astygmatyzmem regularnym i nieregularnym, a także problemy z jazdą samochodem po zmroku (efekt halo) i czytaniem (widzi cienie wokół kontrastowych przedmiotów). Dlatego też, na pytanie o stopień zadowolenia z zabiegu, bez wahania podał wartość zero.
• Pacjent B - przed zabiegiem miał wadę rzędu -6D z dość znacznym astygmatyzmem regularnym. Po zabiegu wada zmniejszyła się do wartości -1D i na takim poziomie ustabilizowała. Ponadto wystąpił także lekki astygmatyzm nieregularny i trochę większy regularny, a także efekt halo, lekko zamglony obraz i problemy z jaskrawym światłem (fotofobia). Na pytanie o stopień zadowolenia z zabiegu pacjent stwierdził, że nareszcie nie musi rano przed spojrzeniem na budzik sięgać po okulary i bez wahania podał wartość pięć.

Dwa skrajne przypadki... Przykłady takie można mnożyć, jednak ważna jest ich wymowa: dla pacjenta zwykle istotny jest skutek zabiegu, ale w odniesieniu do innych jeszcze czynników, przede wszystkim do stanu poprzedniego. Okazuje się zatem często, że opinie lekarzy i pacjentów co do skutków zabiegu nie są identyczne...

Zwrócić należy uwagę również na mnogość publikacji dotyczących tematu zabiegów korekcji wad refrakcji wzroku (zarówno książki, czasopisma, publikacje, informatory, broszury, jak i informacje on-line). Przedstawiają one zwykle szereg badań, których wyniki często się różnią. Zwykle bardzo dobre wyniki prezentują badania przeprowadzone na zlecenie klinik wykonujących takie zabiegi, a źródła niezależne podają przeważnie wyniki trochę gorsze. Nie jest to jednak reguła i najlepszą metodą oceny takich badań jest zebranie jak największej liczby materiałów pochodzących z różnych źródeł a dotyczących tego samego tematu i wyciągnięcie z nich swego rodzaju średniej (ten sposób przyjąłem jako najlepszy przy opracowywaniu tego serwisu - jeśli podawane są konkretne przykłady badań to są to badania najbliższe tej średniej).

Na zakończenie pragnę jeszcze tylko przytoczyć wyniki pewnego ciekawego badania przeprowadzonego w 1997 roku przez dr. Dawida Leaminga. Jego doświadczenie polegało na rozesłaniu do 5000 amerykańskich lekarzy okulistów (z których duża część zajmowała się wykonywaniem ww. Zabiegów) ankiet zawierających 47 pytań, w tym pytań dotyczących zabiegów korekcyjnych. Z całej tej grupy na ankiety odpowiedziało 1482 lekarzy, co wystarczyło dr. Leamingowi na podanie rzetelnych wniosków. Otóż na pytanie, czy poddałby się Pan/Pani takiej operacji 70% odparło, że raczej nie, 23%, że musieliby to przemyśleć, natomiast 78 osób, że już taką operację przeszli. Zdecydowana większość tych 78 osób przeszła zabieg PRK (64%), a tylko niewielka liczba (17%) poddała się zabiegowi PRK, czy LASIK. Lekarze, którzy nie przeszli jeszcze zabiegu w zdecydowanej większości stwierdzili, że wolą poczekać na jakieś nowe, lepsze metody. Na pytanie jaki zabieg poleciliby 30-latkowi odpowiedzieli:

• dla krótkowzroczności około -4D: 47% PRK, 19% LASIK, 10% zaproponowałoby wstrzymanie się z decyzją przejścia zabiegu i poczekanie na nowsze technologie,
• dla krótkowzroczności około -7D: 14% PRK, 54% LASIK, 14% wstrzymanie się z decyzją i poczekanie na nowsze technologie,
• dla krótkowzroczności około -12D: 57% LASIK, 31% wstrzymanie się z decyzją i poczekanie na nowsze technologie,

Jasne jest więc, że żadna z obecnie stosowanych metod nie jest idealna, a decyzję o poddaniu się zabiegowi i wybór metody pozostaje tylko i wyłącznie w gestii osoby zainteresowanej (oczywiście w porozumieniu z lekarzem).

Opinie